Isoniazid® là thuốc gì?

Là một trong những thuốc hóa học đầu tiên được chọn trong điều trị lao, Isoniazid là thuốc đặc trị có tác dụng chống lại Mycobacterium tuberculosis và các Mycobacterium không điển hình khác như M. bovis, M. kansasi.

Giới thiệu chung về Isoniazid

• Tên gốc: isoniazid
• Tên biệt dược: Nydrazid
• Phân nhóm: thuốc kháng lao
• Dạng thuốc: Dạng viên nén, dạng siro hoặc dạng ống tiêm
• Hàm lượng:

+ Viên nén: Hàm lượng Isoniazid trong một viên nén có thể là 300, 150, 100 hoặc 50 mg

+ Dạng siro: 50 mg/ 5 ml

+ Dạng ống tiêm: 1 g/ 10 ml

Tác dụng của thuốc isoniazid là gì?

Như đã nói trên, Isoniazid là một thuốc kháng sinh chống vi khuẩn dùng để điều trị và phòng ngừa bệnh lao. Tuy nhiên, việc điều trị lao sẽ không mang lại kết quả gì nếu như chỉ sử dụng mỗi thuốc Isoniazid. Không chỉ khi điều trị lao cấp tính, isoniazid phải luôn được sử dụng với các loại thuốc kháng lao khác. Đồng thời, không được sử dụng thuốc một cách tùy ý mà nên dùng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Liều dùng

• Đối với người lớn

Dù bệnh lao đang ở giai đoạn cấp tính hay mãn tính thì việc sử dụng liều lượng bao nhiêu cũng cần được cân nhắc kĩ càng theo hướng dẫn của các chuyên viên y tế.

* Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh lao – cấp tính

Khi bệnh nhân mắc chứng bệnh lao vào thời điểm nhiễm trùng cấp tính, thường bệnh nhân sẽ được tiêm bắp 5 mg/kg thuốc (tối đa 300 mg) hoặc uống mỗi ngày một lần hay 15 mg/kg thuốc (tối đa 900 mg), 2 – 3 lần một tuần. Việc điều trị này có thể tiếp tục trong 6 tháng hoặc 3 tháng sau chuyển đổi tức là khi đưa vào rifampin và pyrazinamid.

Đối với bệnh nhân bị nhiễm trùng tiềm ẩn có thể dùng 10 – 20 mg/kg/ngày. Bệnh nhân uống một lần trong ngày và không quá 300 mg/ngày.

* Đối với người lớn mắc bệnh lao – dự phòng

Bệnh nhân mắc bệnh lao dự phòng dùng 300 mg thuốc uống mỗi ngày một lần hoặc 900 mg, uống 2 – 3 lần một tuần. Không nên ngừng thuốc khi có dấu hiệu thuyên giảm, phải tiếp tục dùng thuốc isoniazid trong 6 tháng để ngăn chặn bệnh lao phát triển.

* Đối với người lớn mắc bệnh nhiễm vi khuẩn mycobacterium kansasii (Là một loại bện nhiễm khuẩn không điển hình, được gây ra bởi vi khuẩn MAC, xảy ra dưới dạng mạn tính và lan tỏa, thường ở bệnh nhân có hội chứng suy mòn)

Đối với bệnh nhân bị mắc chứng bệnh này, điều trị dược liệu luôn là không đủ. Tuy nhiên, Isoniazid có tác dụng trong ngăn ngừa, khống chế và tiêu diệt vi khuẩn MAC. Các bác sĩ thường sẽ tiêm vào bắp bệnh nhân 600-900 mg thuốc hoặc uống mỗi ngày một lần.

• Đối với trẻ em

Đối với trẻ em mắc bệnh lao – cấp tính và tiềm ẩn: uống hoặc tiêm bắp đối với trẻ sơ sinh, thanh thiếu niên dưới 14 tuổi và cân nặng dưới 40 kg.

Chỉ định dùng thuốc Isoniazid

• Dự phòng lao đối với những trường hợp sau:

+ Những trường hợp phơi nhiễm với bệnh lao (người nhà của bệnh nhân, những người thường xuyên tiếp xúc với những người mắc chứng lao như bác sĩ, nhân viên, cán bộ y tế) mà có test Mantoux dương tính và chưa tiêm phòng BCG.

+ Những người có test Mantoux dương tính đang được điều trị đặc biệt như điều trị corticosteroid dài ngày, thuốc ức chế miễn dịch, thuốc độc hại với tế bào hoặc điều trị bằng chiếu tia xạ.

+ Người nhiễm HIV có tiếp xúc với người bệnh có khuẩn lao trong đờm, ngay cả khi test Mantoux âm tính.

• Ðiều trị lao: Những người mắc chứng bệnh lao hoặc những bệnh liên quan đến lao.

Chống chỉ định

• Người mẫn cảm với bất kì thành phần nào của thuốc.
• Người bị suy gan nặng, viêm gan nặng, viêm đa dây thần kinh.
• Người bị bệnh động kinh.

Thận trọng

• Người suy giảm chức năng thận nặng, người chuyển hóa isoniazid chậm cần phải cân nhắc khi sử dụng thuốc.
• Người uống rượu hoặc phối hợp với rifampicin khi sử dụng thuốc có thể làm độc tính trong gan cao lên.
• Phụ nữ có thai và cho con bú.

Nên dùng thuốc isoniazid như thế nào?

Trước khi sử dụng thuốc, điều đầu tiên chúng ta cần lưu ý là đọc kĩ hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc. Isoniazid thường được sử dụng khi dạ dày trống và ở khoảng ít nhất 1 giờ trước hoặc 2 giờ sau bữa ăn. Ngoài ra, cần phải sử dụng thuốc này với thời gian được chỉ định.

Isoniazid không điều trị nhiễm virus như cúm hoặc cảm lạnh thông thường. Không được bỏ liều khi thấy được sự thuyên giảm sau một thời gian sử dụng thuốc vì có thể làm bệnh tiến triển cũng không được lạm dụng thuốc vì có thể gây nên tình trạng sốc thuốc hoặc hình thành nguy cơ kháng thuốc.

Ngoài ra, cần đi kiểm tra chức năng gan mỗi tháng trong khi đang uống thuốc này và phải uống đúng lượng thuốc hoặc vitamin kèm theo mà bác sĩ cho trong toa thuốc.

Những tác dụng phụ có thể gặp khi dùng thuốc isoniazid:

Cũng giống như mọi loại thuốc khác, khi sử dụng, isoniazid có thể mang lại một số tác dụng phụ không mong muốn. Có thể kể đến như:

• Dị ứng: khó thở, tắc cổ họng, sưng môi, lưỡi, hoặc mặt hoặc phát ban
• Yết hoặc mệt mỏi bất thường
• Đau bụng, ỉa chảy, đau vùng thượng vị
• Buồn nôn, nôn mửa hoặc mất cảm giác ngon miệng
• Vàng da
• Mắt chuyển sang màu vàng
• Nước tiểu sẫm màu
• Bàn tay hoặc bàn chân tê hoặc nóng ran
• Co giật
• Mờ mắt
• Xuất hiện sự nhầm lẫn trong ý thức hoặc hành vi bất thường
• Viêm gan
• Viêm dây thần kinh ngoại vi
• Giảm tiểu cầu, mất bạch cầu hạt, thiếu máu
• Viêm mạch
• Đau lưng, đau khớp
• Ngứa
• Bí tiểu
• Tăng cân
• Đau ở vùng tiêm.

Trên đây chỉ là một số tác dụng phụ thường gặp. Đối với một số bệnh nhân có thể xuất hiện những triệu chứng khác nhau. Chính vì vậy, khi có bất kì một dấu hiệu bất thường nào, cần phải ngưng sử dụng isoniazid ngay lập tức và gọi ngay cho bác sĩ để có sự tư vấn và điều trị kịp thời.

Thông thường, để hạn chế tác dụng phụ từ thuốc, bác sĩ thường cho bệnh nhân dùng thuốc chung với vitamin b6 hàng ngày để giảm tác động của isoniazid đối với hệ thần kinh. Vì thế, bệnh nhân không cần phải quá lo lắng khi sử dụng thuốc.

Một số điều cần lưu ý khi sử dụng Isoniazid

• Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt. Chỉ có điều, nếu liều quên gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không nên uống gấp đôi liều đã quy định.
• Nếu uống quá liều, hãy gọi ngay cho cơ sở y tế gần nhất.
• Cần phải thông báo cho bác sĩ biết những loại thực phẩm và những loại thuốc gây mẫn cảm nơi bạn.
• Bệnh nhân bị tiểu đường, thần kinh ngoại biên hoặc virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV) cần phải nói cho bác sĩ biết để bác sĩ có thể có những cách cân nhắc khi cho bệnh nhân sử dụng thuốc.
• Không được uống đồ uống có cồn trong khi dùng thuốc.
• Đối với bệnh nhân đang có thai hoặc cho con bú cần thận trọng khi sử dụng thuốc này. Tốt nhất là luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi quyết định sử dụng.
• Không lạm dụng rượu, bia, thuốc lá khi sử dụng isoniazid.
• Đảm bảo duy trì hô hấp nếu bệnh nhân bị sốc thuốc.
• Không nên tự ý sử dụng thuốc mà phải dùng theo toa mà bác sĩ kê.

Nên bảo quản thuốc isoniazid như thế nào?

Hãy nhớ rằng mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Điều này thường được in trên nhãn mác hoặc bao bì đựng thuốc. Vì vậy, điều đầu tiên cần làm là nên đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì hoặc hỏi dược sĩ. Đối với loại thuốc này, chúng ta nên bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm hoặc trong ngăn đá.  Đồng thời, giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.

 

*Lưu ý: Các thông tin về thuốc trên lathuocgi.com chỉ mang tính chất tham khảo. Khi dùng thuốc cần tuyệt đối tuân theo theo hướng dẫn của Bác sĩ. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất cứ hậu quả nào xảy ra do tự ý dùng thuốc dựa theo các thông tin trên lathuocgi.com