Nystatin® là thuốc gì ?

Nystatin là một loại thuốc chống nhiễm khuẩn, được các bác sĩ chỉ định dùng để điều trị nấm ở da và niêm mạc như miệng, đường tiêu hóa, hoặc viêm âm đạo do nấm. Hiện nay, Nystatin là một trong số những loại thuốc phổ biến được dùng để điều trị nấm. Nếu bạn vẫn còn hoang mang, thắc mắc về tác dụng của thuốc Nystatin thì hãy cùng chúng tôi theo dõi tiếp bài viết bên dưới để hiểu rõ Nystatin là thuốc gì.

Tổng quan về thuốc Nystatin

Nystatin còn có tên gọi khác là Fungicidin, là một loại thuốc thuộc nhóm thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn. Đây là một loại kháng sinh chống nấm được chiết xuất từ dịch nuôi cấy nấm Streptomyces noursei, bột màu vàng, rất ít tan trong nước.

Nystatin có tác dụng kìm hãm hoặc diệt nấm tùy thuộc vào nồng độ và độ nhạy cảm của nấm ( đặc biệt là nấm Candida) mà không tác động đến vi khuẩn bình thường trên cơ thể. Thuốc có thể dùng để điều trị lâu dài mà không gây kháng thuốc.

Nystatin có tác dụng chỗng bội nhiễm Candida albicans đường tiêu hóa trong quá trình điều trị kháng sinh.

Nystatin hấp thu kém qua đường tiêu hóa, không hấp thu qua da và niêm mạc. Nystatin thải trừ chủ yếu qua phân dưới dạng chưa chuyển hóa.

Dạng, hàm lượng và cách dùng của thuốc Nystatin

Nystatin được bào chế ở những dạng sau:

– Viên bao đường: 500.000 đơn vị.

– Viên nén đặt âm đạo: 100.000 đơn vị/ viên.

– Hỗn dịch: 100.000 đơn vị/ ml.

– Thuốc rửa: 100.000 đơn vị/ ml.

– Kem, gel dùng ngoài: 100.000 đơn vị trong 1 gam.

Cách dùng: dùng để uống, để ngậm trong miệng, dùng bôi ngoài da, hoặc dùng để đặt trong âm đạo của phụ nữ trong trường hợp bị viêm nấm âm đạo. Dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, dược sĩ. Lưu ý sau khi dùng thuốc, tránh ăn 5 – 10 phút.

Chỉ định và chống chỉ định của thuốc Nystatin

Nystatin được chỉ định dùng để điều trị các bệnh sau:

– Dự phòng và điều trị nhiễm nấm ở da và niêm mạc, nhất là do Candida albicans ở miệng như tưa lưỡi, viêm họng.

– Bệnh nấm Candida ở ruột.

– Nhiễm nấm ở đường âm đạo ( dùng phối hợp với metronidazol)

Chống chỉ định trong các trường hợp sau:

– Người bị dị ứng, mẫn cảm với thuốc Nystatin.

– Phụ nữ có thai. Trong trường hợp cần phải dùng đến thuốc Nystatin, cần có sự tư vấn của bác sĩ.

– Không dùng cho nhiễm nấm toàn thân vì thuốc không hấp thu qua đường tiêu hóa và không hấp thu qua da.

Liều dùng của thuốc Nystatin

Nystatin được dùng cách xa bữa ăn. Với các bệnh khác nhau ở những đối tượng khác nhau, khi sử dụng Nystatin  sẽ có các liều lượng như sau:

– Đối với bệnh nấm miệng, tổn thương niêm mạc miệng:

+ Người lớn: dùng ngậm trong miệng mỗi lần từ 1 đến 2 viên, mỗi ngày từ 4 đến 5 lần,  hoặc dùng 500.000 đơn vị của hỗn dịch uống, một ngày 4 lần. ( Mỗi đơn vị Nystatin tương đương 0,0002059 mg chế phẩm chuẩn quốc tế)

+ Trẻ em: đối với trẻ sơ sinh, dùng 100.000 đơn vị hỗn dịch uống ngày 4 lần. Trẻ từ 1 đến 12 tháng tuổi, tăng lên 200.000 đơn vị hỗn dịch, cũng uống ngày 4 lần. Trẻ từ 1 đến 18 tuổi: dùng như liều lượng của người lớn.

– Đối với bệnh nhiễm nấm Candida đường  ruột, thực quản: dùng từ 500.000 đến 1.000.000 đơn vị, uống 3 lần một ngày.

– Đối với viêm âm đạo do nấm: đặt 500 mg vào âm đạo một lần trước khi đi ngủ hoặc đặt 100 mg vào âm đạo, trong 3 buổi tối trước khi đi ngủ. Nếu bạn dùng kem, thì đặt 5 gam vào âm đạo mỗi tối trước khi đi ngủ, dùng trong vòng 7 đến 14 buổi tối như vậy. Có thể dùng viên đặt phối hợp với metronidazol.

– Đối với tổn thương ngoài da: dùng mỡ, gel, kem hoặc bột mịn, bôi lên vùng tổn thương, ngày từ 2 đến 4 lần cho tới khi khỏi hẳn.

Tương tác thuốc

Tương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Khi sử dụng Nystatin cần chú ý không dùng chung với các loại thuốc sau :

– Dùng đồng thời Nystatin với Riboflavin photphat sẽ làm mất tác dụng kháng Candida albicans của thuốc Nystatin.

–  Khi dùng Nystatin theo đường uống, tránh dùng các thuốc làm thay đổi nhu động ruột, các thuốc bao niêm mạc tiêu hóa vì làm cản trở tác dụng của Nystatin.

Một số tác dụng phụ có thể gặp khi dùng thuốc Nystatin

Mặc dù Nystatin được dung nạp tốt và ít gây ra tình trạng quá liều, đặc biệt thuốc ít độc và có thể dùng cho mọi lứa tuổi, nhưng thuốc vẫn xảy ra các tác dụng không mong muốn ở người sử dụng nếu lạm dụng quá mức loại thuốc này. Nếu xảy ra các tác dụng phụ ít gặp sau đây, bạn hãy ngưng dùng Nystatin và báo ngay với bác sĩ.

– Dị ứng: nổi mề đay, phát ban đỏ, khó thở, sưng môi, lưỡi hoặc miệng.

– Rối loạn tiêu hóa: buồn nôn và nôn, tiêu chảy. Khi nấm Candida bị phân giải sẽ tạo ra chất Candium, chất này gây nên tình trạng rối loạn tiêu hóa.

– Nặng hơn có thể gặp hội chứng Steven – Johnson. Đây là một biểu hiện dị ứng nặng của thuốc với tổn thương da và niêm mạc như hồng ban đa dạng, kèm bóng nước trên hồng ba.

Những tác dụng kể trên rất ít khi xảy ra, và không phải xuất hiện với tất cả người sử dụng thuốc mà còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người, và những người lạm dụng thuốc Nystatin sẽ hay gặp hơn. Chính vì vậy, bất cứ bệnh nhân nào cũng không được tự ý dùng thuốc mà cần có sự tư vấn của bác sĩ chuyên môn.

Những chú ý khác trong việc dùng thuốc Nystatin

Khi dùng thuốc Nystatin, cần chú ý một số điều sau đây:

– Có thể mất từ vài ngày đến vài tháng để hoàn thành một quá trình trị liệu với Nystatin. Do đó, người dùng thuốc Nystatin cần phải có sự kiên nhẫn để điều trị.

– Trước khi dùng thuốc Nystatin, cần thông báo với bác sĩ hoặc dược sĩ tình hình sức khỏe của bạn và thông báo các loại thuốc, kể cả các loại vitamin mà bạn đang sử dụng.

– Nếu có phản ứng quá mẫn xảy ra, nên ngừng thuốc ngay lập tức, và báo với bác sĩ hoặc trung tâm y tế gần nhất để có biện pháp xử lý thích hợp. Trước tiên cần rửa sạch dạ dày để đảm bảo không còn thuốc nữa.

– Bạn vẫn tiếp tục sử dụng thuốc Nystatin cho đến khi đủ số lượng liều dùng quy định, ngay cả khi các triệu chứng biến mất sau một vài ngày. Vì việc ngừng thuốc quá sớm có thể khiến các nhiễm trùng tiếp tục và bị tái phát bệnh trở lại.

– Nếu sau nhiều ngày điều trị bằng thuốc Nystatin mà tình trạng của bạn không bớt đi hoặc có dấu hiệu trở nặng thì cần ngưng thuốc và thông báo với bác sĩ.

– Thuốc Nystatin không bài tiết vào sữa mẹ và không có nguy cơ gì được cảnh báo trong thời kỳ mang thai, nhưng phụ nữ có thai và cho con bú cần thận trọng trước khi dùng. Tốt nhất chỉ dùng khi thật sự cần thiết, và nên nhờ sự tư vấn của bác sĩ.

– Nystatin là thuốc kháng nấm mà hoạt động bằng cách ngăn chặn sự phát triển của nấm. Tuy nhiên hỗn dịch Nystatin không nên được sử dụng để điều trị nhiễm nấm trong máu.

Bảo quản thuốc Nystatin

– Thuốc nên được bảo quản ở nhiệt độ phòng và nên giữ trong lọ kín.

– Tránh ẩm ướt, tránh ánh sáng.

– Đặt thuốc xa tầm với của trẻ nhỏ.

Trên đây là những thông tin về thuốc Nystatin. Hy vọng với những thông tin mà bài viết mang lại có thể giúp bạn hình dung được Nystatin là thuốc gì và hiểu thêm về công dụng cũng như cách dùng của thuốc để có thể yên tâm sử dụng. Cảm ơn sự quan tâm của bạn dành cho bài viết.

*Lưu ý: Các thông tin về thuốc trên lathuocgi.com chỉ mang tính chất tham khảo. Khi dùng thuốc cần tuyệt đối tuân theo theo hướng dẫn của Bác sĩ. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất cứ hậu quả nào xảy ra do tự ý dùng thuốc dựa theo các thông tin trên lathuocgi.com